Het MPU Kind & Jeugd in Amsterdam

Kyra is teamleider van de Medisch Psychiatrische Unit (MPU) Kind & Jeugd, waar kinderen van 8 tot 18 jaar met gecombineerde lichamelijke en psychiatrische problemen worden behandeld. Patiënten die hier vanwege een eetstoornis zitten, hebben vaak ook andere ziektebeelden. Deze groep jongeren wordt in veel gevallen niet vrijwillig opgenomen, maar onder een crisismaatregel of zorgmachtiging. Uniek aan de MPU in het Amsterdam UMC is dat hier, in tegenstelling tot in de rest van Nederland, gelijktijdig en volwaardig door een psychiater en somatisch arts behandeld wordt. Zo kan er behandeling plaatsvinden op zowel somatisch als psychiatrisch gebied en intake van voeding worden gegarandeerd.

“We hebben hier twee van de vier bedden voor beschikbaar, die altijd wel gevuld zijn. Er is helaas een wachtrij voor deze zorg in Nederland,” vertelt Kyra. “We werken met een model waarbij we de regie weer bij de patiënt terugbrengen. Trajecten duren enkele weken tot maanden, maar bijna iedereen gaat hier weer zelfstandig etend de deur uit.”

Oplossing gebaseerd op de praktijk

Panos is trainer in de de-escalerende interventie methodiek bij agressie. Bij de MPU is dat omgebogen naar liefdevol begeleiden bij voeding als er verzet is. Net als Kyra is hij dus geregeld aanwezig bij het toedienen van dwangvoeding. “Wanneer het niet lukt om de voeding zonder verzet toe te dienen, komt de voedingsbank in beeld. Deze staat in een aparte kamer, om te voorkomen dat nare momenten voor een patiënt in de woonkamer of eigen slaapkamer plaatsvinden. Deze ruimte gebruiken we vaak voor het toedienen van voeding, ook als de voedingsbank niet nodig is,” legt Panos uit.

Panos is bij de voedingsbank van De Ridder Safe & Secure terecht gekomen toen hij in 2019 op een congres over omgang met agressie één van de ontwikkelaars sprak. “De bank is ontwikkeld op basis van onderzoek en ervaringen uit de praktijk. Voordat we de voedingsbank hier in gebruik konden nemen, hebben we het onder andere geprobeerd met ziekenhuisbedden, aangepaste stoelen en een plastic tuinbank, maar eigenlijk voelde het altijd alsof het niet helemaal klopte. De voedingsbank is aan alle kanten humaner en respectvoller naar de patiënt.”

Kenmerken en voordelen van de voedingsbank

De voedingsbank bestaat uit een laag midden-zitvlak en aan weerszijde een verhoogd zij zitvlak, allen met rugleuning en een beetje naar elkaar gericht. De patiënt kan plaatsnemen op de zitting in het midden, de zorgmedewerkers aan beide zijden en achter de bank.

“De verlaging in het midden helpt bij het stabiel houden van de patiënt. Het materiaal van de voedingsbank is zacht en zonder scherpe randen zodat zowel de zorgverlener als patiënt zich niet verwonden en is stevig genoeg om niet weg te zakken. Bovendien is de stof wat stug, zodat we tijdens het voeden niet wegglijden,” aldus Panos. “En waar ik echt heel blij mee ben, is dat de bank makkelijk schoon te maken is: voeding trekt niet in de bank, want je neemt het zo af. Hygiëne blijft erg belangrijk.”

Kyra voegt toe dat de bank ook slim ontworpen is. “De bank is handzaam en kan door de deurpost verplaatst worden als dat nodig is. Dat was bij sommige eerdere alternatieven wel anders. En ook al is het een gek bankje om te zien, hij ziet er wel vriendelijk uit. Wij hebben de bank in het blauw staan, maar hij is ook in andere prettige kleuren verkrijgbaar.”

De voedingsbank is een “tool” bij het toedienen van dwangvoeding

Het is belangrijk om te benoemen dat de voedingsbank slechts een ‘tool’ is om het werk van de zorgmedewerkers te ondersteunen: een goede training en samenwerking van het team is en blijft het allerbelangrijkste bij het toedienen van dwangvoeding. “Iedereen hier wordt goed door Panos en zijn collega’s getraind voorafgaand aan het werken met de voedingsbank, want zowel fysiek als verbaal zijn er veel belangrijke aandachtspunten,” vertelt Kyra.

Blik op de toekomst

Kyra vertelt dat er wel een stukje bewustwording groeit over deze problematiek. “Onderzoek leert ons dat de patiëntgroep waar wij mee werken binnen een categorie valt die behandeling nodig heeft op meerdere vlakken. In het veld wordt er gezocht naar verbetermogelijkheden, bijvoorbeeld naar aanleiding van onderzoeksuitkomsten en best practices van andere professionals. Zo hopen we deze patiëntgroep steeds effectiever te kunnen behandelen.”

De rest van Nederland wordt in toenemende mate geconfronteerd met de problematiek van eetstoornissen. “Gedurende de coronapandemie was er een sterke toename in ernstig zieke eetstoornispatiënten te zien: het thuiszitten had voor veel kinderen en jongeren een weerslag op de mentale gezondheid. Daarnaast zien we al een tijdje dat er ook verjonging optreedt in het publiek waar we mee werken: de patiënten die hier terechtkomen zijn steeds jonger,” aldus Panos.

Meer weten?

Zou de voedingsbank ook binnen jouw afdeling voor een humanere, respectvollere en werkbaardere omgeving kunnen zorgen? Het team van De Ridder Safe & Secure denkt hierin graag met je mee. Neem vrijblijvend contact met ons op.